Van Cobh naar Ellis Island: een geschiedenis die 5000 km overspant
Het artikel is in een verticaal kadertje gepropt in de New York Times en de kop luidt: "AANGEKOMEN OP ELLIS ISLAND: NIEUWE IMMIGRATIEGEBOUWEN GISTEREN GEOPEND." Mensen die arm, ziek, verwachtingsvol en angstig waren, stroomden die dag allemaal door de poort van Ellis Island.
En zoals The New York Times de stad meedeelde: “Een Iers meisje met een rode blos op de wangen was de eerste die zich liet registreren." Dat meisje was Annie Moore.
De haven van Cobh in county Cork
Toen Annie Moore Ierland achter zich liet, deed ze dat vanuit Queenstown, een plaats die nu Cobhheet. Alle hedendaagse bezoekers in Cobh worden als vanzelf naar de victoriaanse promenade getrokken, waar je je gedachten makkelijk de vrije loop kunt laten.
En misschien dwalen die gedachten wel af naar de Titanic. In 1912 lag het imposante schip aangemeerd in Cobh en wachtte het op een laatste lading post en passagiers voordat het de open zee op zou gaan voor die noodlottige Atlantische oversteek. Spike Island (ook wel het Ierse Alcatraz genoemd) doemt op aan de horizon. Tegenwoordig vervult het eiland geen akelige rol meer, maar spreekt het nog steeds tot de verbeelding.
Standbeeld van Annie Moore in Cobh in county Cork
Op de elegante promenade staat Annie Moore. Je kunt je meteen voorstellen hoe haar twee drukke broertjes aan haar jurk trekken, haar met vragen bestoken en troost zoeken voor de reis die voor hen ligt. Net als haar standbeeld op Ellis Island, maakt Annie ook hier geen zenuwachtige of gespannen indruk.
Was ze een vroegwijze tiener of was ze zich simpelweg totaal niet bewust van de rol die ze zou gaan spelen in het verhaal achter Ierlands massa-emigratie?
Wetenschapper en tourgids Michael Martin heeft in zijn eigen woorden “sinds 1998 elke dag over de deugden van het verleden van Cobh verteld op de Titanic Trail Guided Walking Tour". Zo heeft hij een diepe empathie ontwikkeld voor de Ierse emigranten die vanuit Cobh vertrokken, waaronder Annie Moore.
"Ik weet niet of ze bang was of andere emoties had", zegt hij. "Ze was nog maar 17 jaar en had twee jongere broertjes onder haar hoede, dus het moet een spannende en misschien zelfs opwindende ervaring zijn geweest. Als je nog nooit een trans-Atlantische reis had gemaakt, had je geen idee van wat er in het verschiet lag.”
Cobh in county Cork
Annie had natuurlijk nooit kunnen bedenken wat voor rol ze zou spelen, niet alleen in de Ierse maar ook in de Amerikaanse geschiedenis.
"Voor mij," vertelt professor Martin, "symboliseert het verhaal van Annie Moore de zorgen en problemen van een typische 19e-eeuwse Ierse gezinsemigratie. De beslissing om je thuis achter te laten, de aanvankelijke scheiding van de familie over de Atlantische kloof, de psychologische en lichamelijke afstand die mensen moesten overbruggen voordat ze ineens in een nieuwe situatie en cultuur werden geworpen, dat alles voor de hoop op nieuwe kansen. Als ik haar standbeeld zie, dan moet ik daar aan denken."
De levensreis van Annie Moore eindigde toen ze op 6 december 1924 overleed aan hartfalen. Nu ligt er 5000 km tussen Annies graf in Queens en haar standbeeld op de promenade van Cobh. Dat is een lange weg voor een plek in de geschiedenis.
Als je meer wilt weten over je Ierse familiegeschiedenis, dan horen we graag van je.Bekijk onze Facebookpagina voor info, tips en verhalen.