Een boottocht naar de Blasket Islands
"Dit is een van de gevaarlijkste wateren van Europa", zegt onze schipper Billy. "De stroming hier kan heel sterk zijn, het water kolkt als een rivier." We dobberen in de Blasket Sound aan boord van de 'Peig Sayers' Stormforce 11 RIB-speedboat tijdens de Great Blasket Island Experience Tour.
Voor ons ligt de massa van Great Blasket Island met grijze wolken erboven. Seán Ó Faoláin beschreef het eiland ooit als 'wentelend als een walvis in de donkere zee'. De steile helling is bezaaid met verwaarloosde cottages; deze plek is in het verleden blijven hangen.
We hadden slecht weer tijdens de overtocht. Langer dan een uur beukten we over de zilverkleurige Atlantische golven die de boot wild neersloegen en bij een aantal van de passagiers aan boord zeeziekte veroorzaakten. We kwamen langs oude forten, grillige zeekliffen en prachtige rotsformaties langs de kust van Dingle Peninsula, maar de groene gezichten zeggen genoeg.
"Ga even zitten als je aan land komt", zegt Billy vriendelijk terwijl hij de zeezieke mensen helpt in een rubberboot te stappen voor het laatste traject naar het eiland. "Meer kun je niet doen ... het gaat vanzelf over."
Great Blasket Island © Tourism Ireland
Eeuwenlang woonde er op het eiland Great Blasket een gemeenschap mensen voor wie het oversteken van deze wateren een manier van leven was. Men denkt dat de eilanden voor het eerst bewoond waren in de jaren 1700, maar tegen 1954 was het bewonersaantal gekelderd van 176 in 1916 naar slechts 22. Ze waren klaar voor een nieuw leven op het vasteland.
"We konden niet anders dan weggaan", vertelde eilander Gearóid Cheaist Ó Catháin The Irish Times in 2014. De isolatie van de lokale bewoners van de Great Blasket werd op de proef gesteld toen een jongeman overleed aan een hersenvliesontsteking. Door het slechte weer had hij geen toegang tot medische hulpverlening en ze konden ook geen toegang krijgen tot een doodskist na zijn dood. "Mensen werden bang. Ze werden ouder en de meesten voelden zich geïsoleerd."
Rubberboot richting de Great Blasket Islands
Billy helpt bezoekers op het eiland
Terwijl je in een rubberboot voortraast onder een grijze hemel, kun je een klein beetje van de onvoorspelbaarheid van het leven hier bewonderen. De zomers moeten hier hemels zijn en de winters donker en hard. Alleen al het aanmeren op het eiland in de kleine haven is een avontuur. Daarna is het tijd voor een steile wandeling op de glooiende, grillige rotsen, gevolgd door een nog steilere, met gras bedekte helling. Zelfs de sportiefste mensen uit onze groep moeten even op adem komen tijdens de beklimming.
Pier op Great Blasket Island
In de oceaan ligt een archipel van mistig groene eilanden: Inis na Bró, An Tiaracht en Inis Tuaisceart. Links en rechts van ons ligt het verlaten dorp met vervallen cottages die langzaam door het landschap lijken te worden opgegeten. Ik blijf achter terwijl de groep de heuvelrug oploopt. Het is plotseling akelig stil. Ik hoor alleen maar het griezelige gebrul van de kolonie grijze zeehonden die op het eiland woont.
Het is moeilijk om de Great Blasket voor te stellen als een levendige plek, maar tijdens de hoogtijdagen stonden er 30 huizen langs de kant van deze heuvel, evenals vee, schapen, ezels en gevogelte. Er zou rook ontsnappen uit de schoorstenen, dorpelingen zouden hard aan het werk zijn en er zouden kinderstemmen te horen zijn geweest.
Dat is vandaag de dag wel anders.
Verlaten dorp op Great Blasket Island
De gerestaureerde cottage van Tomás Ó Criomhthain
Een bezoek aan de Blaskets begint normaal gesproken met een rondleiding en praatje van een OPW-gids, maar dit is alleen mogelijk als het weer het toestaat. De ruige zeeomstandigheden van vandaag hebben ertoe geleid dat slechts een beperkt aantal boten de overtocht konden maken. Nadat ik de cottages heb bezocht, besluit ik de 90 minuten durende wandelroute over de steile heuvels van het eiland te maken.
Heuvels op het Great Blasket Island
Het graspad loopt van het dorp naar de kliffen en terwijl ik het volg, dansen er vreemde vliegen rond mijn hoofd, vullen mijn laarzen zich met modder en verschijnen er steeds meer muggen in de warme, windloze lucht.
Maar wat is deze plek toch mooi, met de heuvels bezaaid met heidevlekken die uitkomen in een grillige zee vol mistige, groene eilanden.
Ik kom niemand tegen tijdens mijn 90 minuten durende wandeling.
Uitzichten vanaf Great Blasket Island
De schoonheid van de Blaskets is uitgebreid beschreven en hoewel het eiland groot is, voelt het aan als een klein en leefbaar stukje land. Het grootste deel van de Great Blasket bestaat uit kliffen, heuvels en veenmoeras. Leven in deze omgeving was een uitdaging en het was niet ongebruikelijk dat eilandbewoners door een val om het leven kwamen. De zoon van een van de beroemdste schrijvers van The Blasket, Peig Sayer, stierf in 1920 tijdens het bewerken van heide op een van de hellingen hier.
Als ik bij de zuidkant kom, komt het dorp in zicht. De witte kleur van de gerestaureerde cottage van schrijver Tomás Ó Criomhthain ziet er geweldig uit tegen het bijna buitenaards groen van het gras. Het is extravagant en adembenemend mooi. Ik heb net genoeg tijd om naar beneden te wandelen, naar waar de kliffen uitkijken over het witte zandstrand. Terwijl ik mijn broodje eet, aanschouw ik de zeehonden.
Bezoekers ontspannen op het eiland
Chris van The Great Blasket Island Experience
Terug in de boot wil Billy snel weer op pad om ons een paar van de wilde dieren van het eiland te laten zien. Met de motor uit dobberen we dicht bij de kust, terwijl de zeehonden hun kop opsteken alsof ze zich bezig houden met een eindeloos spelletje kiekeboe.
Deze grijze zeehondenkolonie is nu de grootste van Ierland, maar de speelse dieren zijn hier pas gekomen nadat de mensen waren vertrokken. In het verleden zouden ze zijn bejaagd door eilandbewoners, die hun vlees aten en tevens hun huid en olie gebruikten.
Zeehond op de Blasket Islands
Billy hoopt dat we meer wilde dieren zullen spotten, maar hij houdt onze verwachtingen in toom en zegt dat onze kansen niet zo groot zijn. Toch varen we op hoge snelheid naar wat voelt als de horizon. "We zijn op zoek naar de plek waar de meeuwen zich voeden, dat is waar de vissen zijn", zegt Billy, terwijl hij met hoge concentratie over het steenachtige water tuurt.
Stille momenten worden afgewisseld met onrust nadat we denken iets gezien te hebben. Verbazingwekkend genoeg zien we plots een school dolfijnen. Billy vertelt ons enthousiast hoe ze vissen in een cirkel loodsen en deze kleiner en kleiner maken, voordat ze zich er een voor een aan te goed doen.
Een school dolfijnen
De rugvin van een dolfijn is zichtbaar in het water
Terwijl we van de dolfijnen genieten, komt er een gladde, donkere bult boven het water uit. Tegelijkertijd ruiken we een bijna overweldigende stank van verrotte vis: het is een dwergvinvis. "We noemen ze niet voor niks 'stinky minky's' (stinkende dwergvinvissen). Kun je hem ruiken?", lacht Billy. Het is een geweldig spektakel en we staan als aan de grond genageld wanneer de walvis weer opduikt.
Jan-van-gent in de lucht
Zeevogels cirkelen boven ons en Billy wijst op noordse pijlstormvogels, stormvogeltjes en jan-van-genten die het water om ons heen torpederen. Hij hoopt een bultrug te zien, maar er zijn al zoveel andere wilde dieren te bewonderen, dat het ons niet echt uitmaakt. "Wow, jongens, kijk daar eens!" schreeuwt Billy plotseling.
"Dat is een jager. Wow, dat is zo zeldzaam, veel bijzonderder dan een dwergvinvis." We kijken toe hoe de grote jager, die vaak wordt beschreven als de piraat van de zee, een kleinere vogel lastigvalt in een poging om zijn eten te laten vallen of te doen uitbraken. Vervolgens eet de jager het op.
Zeerots bij Dingle Peninsula
Kliffen bij Dingle
Iedereen is het ermee eens als Billy een uur later voorstelt om terug te gaan naar het dorp. We hebben genoten. Iedereen op de boot wordt heerlijk rustig terwijl we langs de prachtige zeekliffen en grillige zeebogen langs de kust van Dingle Peninsula varen.
Dingle Bay
Als we eenmaal terug in Dingle van boord stappen, zijn we allemaal uitgeput maar erg tevreden. Het voelt alsof we een dag op een andere planeet hebben doorgebracht en het duurt even om je aan te passen aan de drukte. Maar een paar uur later, als ik me opwarm bij het aangename, knisperende vuur van Foxy John’s, ben ik al aan het bedenken wanneer ik ernaar kan terugkeren.
De Blaskets blijven me roepen.